Nghệ An có tuyến biên giới dài 419 km với hai cửa khẩu và hàng trăm đường tiểu mạch, giáp với ba tỉnh: Xiêng Khoảng, Hủa Phăn và Bô-li-khăm-xay, nước bạn Lào; gần với khu vực Tam giác vàng là trung tâm sản xuất ma túy lớn trên thế giới. Ðặc biệt khi các nước Trung Quốc, Thái-lan truy quét mạnh, ma túy có biểu hiện chuyển hướng vào Việt Nam, trong đó có Nghệ An với số lượng lớn chưa kiểm soát được. Toàn tỉnh hiện còn hơn 3.200 người nghiện ma túy đang sống ở cộng đồng tại 218/480 xã, phường, thị trấn, thành phố, thị xã; cùng với đặc thù của ma túy là siêu lợi nhuận, dễ nghiện khó cai nên không dễ gì tội phạm và người nghiện từ bỏ ma túy. Ðây là yếu tố cơ bản kích thích quy luật ''cung - cầu'' làm cho tình hình ma túy phức tạp hơn. Thủ đoạn hoạt động của tội phạm ma túy ngày càng tinh vi, xảo quyệt, liều lĩnh, chúng dùng cả vũ khí nóng để chống trả các lực lượng vây bắt; các đường dây mua bán, vận chuyển ma túy xuyên quốc gia và quốc tế được hình thành. Do vậy Nghệ An được Chính phủ xác định là một trong những địa bàn phức tạp về ma túy, nằm trong danh sách địa bàn trọng điểm về ma túy của cả nước.

Ngay sau khi Chính phủ ban hành Kế hoạch tổng thể phòng, chống ma túy (PCMT) từ năm 2005 đến 2010, UBND tỉnh Nghệ An đã có nhiều chương trình triển khai giai đoạn 2006-2010, đề ra các mục tiêu, chỉ tiêu và nhiệm vụ cụ thể để phân công cho các cấp, các ngành tổ chức thực hiện. Trong đó tập trung bốn nhiệm vụ lớn là: Tuyên truyền vận động quần chúng tham gia PCMT; kiểm soát ma túy thẩm lậu qua biên giới và chống tái trồng cây thuốc phiện; tổ chức cai nghiện ma túy và quản lý sau cai; triệt xóa các địa bàn, tụ điểm phức tạp về ma túy, các đường dây, ổ nhóm, các điểm bán lẻ và tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy.

Về công tác tuyên truyền vận động PCMT được đổi mới về nội dung và hình thức. Chú trọng cả về diện rộng và chiều sâu đã tạo bước chuyển biến quan trọng trong cấp ủy đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể và quần chúng nhân dân. Tập trung xác định địa bàn, đối tượng có nguy cơ cao để tuyên truyền vận động; tổ chức nhiều cuộc mít-tinh, diễu hành, biểu dương lực lượng PCMT từ tỉnh đến cơ sở, thu hút được nhiều thành phần, lứa tuổi tham gia, tạo được sự quan tâm, chú ý của dư luận xã hội...

Công tác chống tái trồng cây có chất ma túy vừa tập trung tuyên truyền vận động, vừa tổ chức thành lập các đoàn kiểm tra xóa nhổ diện tích trồng cây anh túc. Chỉ đạo quyết liệt việc lồng ghép có hiệu quả chương trình PCMT với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội ở miền núi như Dự án AB.VIE01/F21 của Tổ chức UNDCP ở huyện Kỳ Sơn; Chương trình 135 đầu tư cho xã đặc biệt khó khăn; dự án xây dựng các trung tâm cụm xã; chương trình trợ cước, trợ giá cho các mặt hàng, vật tư thiết yếu... đã góp phần cải thiện đời sống mọi mặt của đồng bào các dân tộc, thúc đẩy mục tiêu xóa diện tích trồng cây anh túc ở các xã miền núi, rẻo cao. Các huyện Kỳ Sơn, Tương Dương, Quế Phong đã chủ động thành lập các đoàn liên ngành kiểm tra phát hiện và xóa nhổ kịp thời diện tích cây anh túc tái trồng gắn với việc tuyên truyền, vận động nhân dân ổn định sản xuất, không di dịch cư, không tái trồng cây anh túc; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Ðấu tranh quyết liệt và nhiều cam go

Ðấu tranh chống tội phạm ma túy là lĩnh vực khó khăn, quyết liệt và nguy hiểm. UBND tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng, nhất là Công an, Biên phòng, Hải quan tập trung mọi lực lượng, biện pháp nhằm triệt phá tận gốc các đường dây, ổ nhóm, tụ điểm, điểm bán lẻ ma túy trên địa bàn. Ðồng thời thực hiện tốt quan hệ phối hợp giữa các lực lượng nhằm đấu tranh bóc gỡ các đường dây buôn bán, vận chuyển ma túy lớn; vừa huy động lực lượng quần chúng tại chỗ, Công an làm nòng cốt để xóa các địa bàn trọng điểm về ma túy và triệt phá các tụ điểm bán lẻ, tổ chức sử dụng trái phép các chất ma túy trên các địa bàn dân cư. Bằng các hình thức xây dựng các "Tổ liên gia PCMT", tổ tuần tra nhân dân ở cơ sở; tổ chức tuần tra, bao vây các tụ điểm bán lẻ ở khối, xóm, làng bản, khu dân cư làm cho số người nghiện hạn chế điều kiện sử dụng ma túy, góp phần từng bước làm trong sạch địa bàn.

Trong năm năm, 2005-2009 đã điều tra khám phá 57 đường dây với 184 đối tượng buôn bán, vận chuyển ma túy lớn; triệt xóa 477 tụ điểm và hàng nghìn điểm bán lẻ và tổ chức sử dụng trái phép ma túy ở khu dân cư; phát hiện, bắt giữ 3.843 vụ, 5.089 bị can, thu giữ 68,11 kg hê-rô-in; 31,50 kg thuốc phiện, 61,42 gam cần sa; 23.940 viên ma túy tổng hợp; tiền, vàng và các loại tài sản khác trị giá hơn 3 tỷ đồng. Khởi tố điều tra 3.691 vụ, 4.721 bị can. So với giai đoạn 2000-2004, phát hiện bắt giữ tăng 1.050 vụ (27,32%), 1.635 đối tượng (32,12%); số hê-rô-in thu giữ tăng 31,3 kg; ma túy tổng hợp tăng 15.096 viên, nhưng số thuốc phiện giảm 11,227 kg. Ðiển hình như ngày 26-3-2005 phá chuyên án 604B, bắt đối tượng truy nã đặc biệt Trần Văn Hợi, sinh 1972, trú tại Hưng Nguyên, là đối tượng chính trong chuyên án 096H của C17-BCA và 123L của Công an Nghệ An trốn tại Viêng Chăn - Lào. Thu giữ một bộ máy ép hê-rô-in, 2.400 USD. Qua đấu tranh khai thác, Hợi khai nhận đã tham gia buôn bán, vận chuyển 1.000 bánh hê-rô-in. Bắt được Hợi đã chặt đứt một đường dây tổ chức mua bán, vận chuyển ma túy lớn từ nước ngoài vào Việt Nam. Ngày 15-9-2005 phá chuyên án 304T bắt Lô Văn Tuấn, đối tượng đầu nậu trong đường dây mua bán ma túy từ nước ngoài vào Nghệ An. Tuấn có ba lệnh truy nã đặc biệt, trốn vào rừng sâu ba năm nay, nguyên là đảng viên, Trưởng bản Minh Phương, xã Lượng Minh, huyện Tương Dương. Thu hai quả lựu đạn, một súng bắn đạn ria. Qua đấu tranh khai thác Tuấn còn khai ra nhiều đầu mối quan trọng khác và đã mở rộng chuyên án bắt thêm bốn đối tượng. Ngày 16-11-2005 phá chuyên án 105C bắt ba đối tượng là Nguyễn Hữu Nam, sinh 1955; Nguyễn Văn Hòa, sinh 1959 và Lê Xuân Quang đều trú tại Hà Nội là đối tượng chính trong đường dây mua bán ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam, thu tám bánh hê-rô-in (có trọng lượng 2,8 kg), 1.000 viên ma túy tổng hợp (79,59 gam), 6.500 USD, 39 triệu 500 nghìn đồng; 1.000 kíp Lào, bốn điện thoại di động, một xe ô-tô MATIZ. Ngày 19-9-2009, Công an tỉnh Nghệ An tiến công một toán tội phạm ma túy có vũ khí nóng trên tuyến biên giới huyện Tương Dương; tiêu diệt một đối tượng, thu giữ 2,5 bánh hê-rô-in (866 g), 150 triệu 650 nghìn đồng; ba khẩu súng AK, một súng cạc-bin, 45 viên đạn và một quả lựu đạn. Ngày 13-11-2009 tại khu vực rừng núi xã Na Ngoi, huyện Kỳ Sơn, Công an tỉnh phá chuyên án 911T, bắt hai đối tượng, thu giữ 20 bánh (6,934 kg) hê-rô-in...

Từ thực tiễn công tác cai nghiện ở cơ sở, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh Nghệ An đã quyết định giao cho lực lượng Công an trực tiếp quản lý, chỉ đạo và tổ chức cai nghiện ma túy tại cộng đồng. Nhiều địa phương đã xây dựng được một số mô hình, cách làm hay về cai nghiện ma túy tại cộng đồng và gia đình như: xã Tân Sơn, huyện Ðô Lương; Hưng Long, huyện Hưng Nguyên; Diễn Thành, huyện Diễn Châu... Với mô hình "Bạn giúp bạn"; bản Na Phày, Quế Phong với mô hình "Chi bộ Ðảng giúp người nghiện ma túy cai nghiện"... Thời gian qua trên địa bàn Nghệ An đã xây dựng được một số mô hình phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy ở cộng đồng dân cư như: mô hình "nhóm bạn giúp bạn"; "gia đình không vi phạm pháp luật"; "gia đình ông bà mẫu mực, con cháu hiếu thảo"; "câu lạc bộ tuổi trẻ phòng, chống tội phạm"; "lá chắn các tệ nạn xã hội". UBND tỉnh đầu tư xây dựng thêm bốn trung tâm giáo dục lao động xã hội các huyện Nghĩa Ðàn, Tương Dương, Kỳ Sơn và TP Vinh, nâng số trung tâm hiện đang hoạt động lên bảy trung tâm, góp phần kìm giữ tốc độ gia tăng và giảm tác hại do người nghiện ma túy gây ra.

Các lực lượng chức năng cũng thường xuyên trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm trong PCMT với nước bạn Lào. Thông qua giao ban, một số nội dung Hiệp định tương trợ về PCMT giữa Chính phủ hai nước Việt Nam - Lào và các thỏa thuận song phương giữa Bộ Công an Việt Nam và Bộ An ninh Lào về công tác PCMT đã và đang được tổ chức thực hiện đạt kết quả tốt. Ngoài việc tổ chức giao ban luân phiên theo nội dung biên bản ghi nhớ giữa các tỉnh, Nghệ An cử nhiều đoàn cán bộ Công an - Hải Quan - Bộ đội Biên phòng làm việc với các tỉnh bạn về nội dung bảo đảm an ninh biên giới trong đó có nội dung hợp tác trong đấu tranh PCMT khu vực biên giới...

Trước tình hình tệ nạn ma túy ở Nghệ An đang diễn biến phức tạp, Chính phủ cần sớm ban hành Chương trình PCMT giai đoạn 2011-2015 và các năm tiếp theo. Chính phủ và các bộ, ngành T.Ư liên quan cần nghiên cứu chủ trương, giải pháp hiệu quả hơn trong vấn đề cai nghiện, bố trí việc làm và quản lý người nghiện ma túy sau cai. Ðược Chính phủ xác định là một trong những địa bàn phức tạp về ma túy của cả nước, do đó nhân lực, kinh phí, phương tiện cho công tác đấu tranh PCMT cần được tăng cường. Có thêm các điều kiện trên để giúp Nghệ An sớm ra khỏi danh sách địa bàn trọng điểm về ma túy của cả nước.

Theo nhandan.com.vn

[TT: TBC]