Bóng ma “thung lũng tử thần”

Na Ư đã qua thời mang danh “thung lũng tử thần” – đồng chí Và Vả Tông, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Na Ư, khẳng định với tôi khi nhận xét về tình hình ANTT trong bản. Theo tiêu chí mới, xã Na Ư còn 82/243 hộ nghèo nhưng sự sung túc hiện hữu rõ trên nhiều nóc nhà người Mông. Cả 6 bản của xã đã có hệ thống nước sạch, 5 bản có điện lưới quốc gia. Tôi cảm nhận thật rõ khung cảnh yên bình trên những thửa ruộng, vạt nương xanh mướt dưới cơn mưa chuyển mùa, tiếng mõ trâu lách cách trên sườn núi và những lớp học rộn rã tiếng đọc bài của học sinh. Đã qua rồi cái thời người Na Ư bỏ ruộng, bỏ nương lũ lượt xung quân vào những đường dây ma túy. Cũng không còn cảnh những bản làng nhốn nháo khi các lực lượng chức năng vây bắt tội phạm ma túy có trang bị vũ khí nóng và hàng loạt các thành viên trong cùng một gia đình thay nhau vào trại giam vì buôn ma túy. Người Na Ư đang nỗ lực vượt qua mặc cảm tai tiếng năm nào. Tôi nhận được những ánh mắt đôn hậu và câu chuyện cởi mở khi tiếp xúc với nhiều người dân. Khác hẳn với mấy năm trước, câu chuyện của bà con đã nhắc nhiều đến mùa vụ, thủy lợi và chuyện học hành của con em.

Nhưng ở một thái cực khác, Na Ư vẫn gợn lên bao điều bất ổn như ánh mắt buồn của Phó Bí thư Tông - người đảng viên bao năm bền bỉ gây dựng những nhân tố mới trên vùng đất khắc nghiệt, khi nhắc đến ma túy. Hầu hết người dân Na Ư đều tránh né khi được hỏi về sự giàu có đến mức khoa trương của nhiều gia đình trong xã. Những khu nhà vườn đồ sộ diện tích vài chục nghìn m2 mọc lên đều đặn hàng năm trong các bản rẻo cao. Chủ các ngôi nhà biệt lập, rào dậu kín bưng khác hẳn với tập quán sinh hoạt của người Mông. Chủ của nó sở hữu những chiếc ô tô sang trọng trị giá 2-3 tỷ đồng mà ngay tại thành phố Điện Biên Phủ cũng hiếm thấy. Chơi trội hơn cả là các đại gia ở bản Ca Hâu và bản Con Cang có gần hai chục xe ô tô trị giá tiền tỷ. Mọi đồ ăn, thức uống đều do các cửa hàng dưới thành phố mang lên hàng ngày. Con em những gia đình này mới học THCS đã được bố mẹ mua cho xe máy đời mới, điện thoại di động đắt tiền. Ngay tại trung tâm xã, tôi nghe đám học sinh nội trú kháo nhau về đại gia A tháng nào cũng “đổi gió” đưa cả nhà xuống Hà Nội vui chơi. Đại gia X vừa tặng sinh nhật cho con trai cả chiếc ô tô BMW X6 cáu cạnh...

Thật không tưởng nếu sự giàu sang của những ông chủ trên chỉ trông vào nguồn thu từ trang trại sản xuất manh mún. Không nói ra nhưng ai cũng ngầm hiểu những ông chủ mới nổi đều liên quan đến các mối làm ăn bên kia biên giới. Thế nên, người dân bản Ca Hâu không tỏ mấy ngạc nhiên khi PC47 - Công an tỉnh Điện Biên lật mặt “đại gia” Hạ A Long là một trùm ma túy khét tiếng giấu mặt suốt mấy năm nay. Tại nhà tên trùm được gia cố như một pháo đài gắn camera tứ phía, ngoài tang vật ma túy, súng, lực lượng chức năng còn thu được thẻ tín dụng có số dư hơn 8 tỷ đồng. Trước đó không lâu, Vừ A Tếnh, SN 1974, nguyên Chủ tịch MTTQ xã Na Ư, cũng lộ mặt là một mắt xích quan trọng trong đường dây ma túy xuyên quốc gia khi bị bắt quả tang đang vận chuyển một bánh hê-rô-in trọng lượng 350g tại xã Núa Ngam (huyện Điện Biên). Thật trớ trêu, gia đình Tếnh trước đó được ghi nhận là một điển hình tiên tiến trong phong trào xóa đói giảm nghèo ở Na Ư.

Cuộc chiến trên từng cây số đường biên

Sau nhiều năm bị ru ngủ, cuối cùng người dân Na Ư đau xót ngộ ra đằng sau sự giàu sang của một số ít gia đình, cả xã đang phải vật lộn thoát ra khỏi vòi bạch tuộc ma túy. Hậu quả của nó nằm ngay trong những con số rợn người: Cả xã có hơn 20 đối tượng bị kết án tử hình; 13 đối tượng truy nã đặc biệt; 3 trường hợp có lệnh truy bắt khẩn cấp; 73 đối tượng thuộc diện quản lý nghiệp vụ và hơn 60 đối tượng đang chấp hành án tù trong các trại giam... Tất cả đều liên quan đến mua bán, vận chuyển ma túy qua biên giới. “Bóng ma” nơi “thung lũng tử thần” sẵn sàng trỗi dậy khi hàng ngày người dân vẫn phải đối mặt với 44 đối tượng nghiện ma túy, gần chục tụ điểm bán lẻ ma túy. Hầu hết những vấn đề nổi cộm về ANTT trong xã như: vượt biên trái phép, trộm cắp, gây rối, sử dụng vũ khí tự tạo... đều do các đối tượng này gây ra. Trong số hơn 20 người đã chết vì ma túy, chính quyền xã xác minh có 5 trường hợp dính HIV. Trưởng bản Na Ư, Lý A Gấu buồn rầu nói với tôi: “Ma lực đồng tiền siêu lợi nhuận từ buôn bán ma túy đã khiến nhiều người mau chóng đổi trắng thay đen. Để người dân đồng lòng chống lại ma túy còn rất nhiều việc phải làm. Mới đây, UBND xã tổ chức cai nghiện tập trung tại cộng đồng, chỉ có 23/36 người thuộc diện triệu tập có mặt. Đến phút chót, nhiều đối tượng bỏ nhà thoái thác cai nghiện tập trung”.

Theo Thượng tá Bùi Ngọc Sơn, Đồn trưởng đồn BP Tây Trang, người dân xã Na Ư hiện chịu áp lực rất lớn của ma túy. Đối diện bên kia biên giới là bản Pa Hốc (cách biên giới Việt - Lào 7km) thuộc khu 2, huyện Mường Mày, một trong những điểm chế xuất, trung chuyển ma túy nhức nhối nhất của tỉnh Phông Xa Lỳ (Lào). Lợi dụng mối quan hệ dân tộc, thân tộc khăng khít lâu đời với người Mông ở Na Ư, các băng nhóm sản xuất ma túy ở Pa Hốc tìm mọi cách mở rộng thị trường tiêu thụ, móc nối với nhau tạo thành nhiều tuyến, nhiều đường dây lớn, nhỏ để vận chuyển ma túy từ Lào về Việt Nam, sau đó chuyển sâu vào địa bàn nội địa với tính chất, mức độ ngày càng nghiêm trọng. Có những thời điểm các đầu nậu ma túy ở Pa Hốc lập các lán trại dọc biên giới để tuồn ma túy qua địa bàn huyện Điện Biên.

Điều tra cho thấy, một bánh hê-rô-in loại I tại Pa Hốc có giá 5 nghìn USD, nếu vận chuyển trót lọt qua biên giới giá được đẩy lên 9 nghìn USD, lượng ma túy này nếu về tới Hà Nội lợi nhuận sẽ tăng lên gấp đôi. Chính vì thế, nhiều kẻ dù biết phải trả giá bằng cả tính mạng vẫn liều lĩnh tham gia vào các đường dây vận chuyển, mua bán ma túy để nhanh chóng làm giàu. Trong các chuyên án lớn, lực lượng đánh án luôn phải đối mặt với các toán trang bị vũ khí nóng áp tải “hàng” và cả đối tượng nhiễm HIV. Các trinh sát đồn BP Tây Trang còn nhớ vụ tên Hoàng Văn Biên (SN 1984), một đối tượng ma túy nhiễm HIV dùng miệng cắn lại các chiến sĩ khi bị vây bắt tại xã Núa Ngam (huyện Điện Biên). Hay vụ tên Hạng Sếnh Vàng (SN 1977) cùng đồng bọn dùng súng và dao chống trả quyết liệt trước khi bị bắt cùng tang vật 2 bánh hê-rô-in, 9 viên ma túy tổng hợp... khiến 3 trinh sát phòng chống ma túy bị thương.

2 năm qua, các lực lượng chức năng PCTPMT hai nước Việt Nam và Lào đã phối hợp triệt phá hàng loạt các đường dây ma túy tại Mường Mày và Điện Biên. Hàng loạt đối tượng cộm cán như: Vừ A Tự, Thò A Dính (SN 1966), Xiêng Viêng (SN 1975), Vàng A Tủa (SN 1976), Sùng A Pó (SN 1974)... bị bắt khiến các đầu nậu ở Pang Hốc không dám trực tiếp giao bán hàng như trước. Các ông trùm người Việt Nam cũng không mạo hiểm đi lấy hàng mà chuyển sang thuê người lao động nghèo trong và ngoài địa bàn biên giới đi vận chuyển ma túy theo nhiều công đoạn, tầng nấc khác nhau để tránh lộ mặt. Để ngụy trang và “rửa tiền”, nhiều ông chủ đã không tiếc tiền tậu thêm ruộng nương sát biên giới, hoặc đầu tư xây dựng các trang trại để tạo dựng bình phong. Dọc 24km biên giới thuộc địa bàn xã Na Ư, ngoài cửa khẩu quốc tế Tây Trang, có hàng chục đường mòn, đường tắt qua biên giới tới huyện Mường Mày. Dù các lực lượng chức năng có căng hết quân số cũng không kiểm soát xuể số người qua lại biên giới trái phép.

Một trinh sát phòng chống tội phạm ma túy kỳ cựu cho biết: Để lôi cổ kẻ chủ mưu ra ánh sáng pháp luật không hề đơn giản khi bọn chúng không trực tiếp tham gia vào các công đoạn vận chuyển ma túy. Mọi giao dịch, thanh toán hoàn toàn trên mạng In-tơ-nét và chuyển khoản kín đáo qua các tài khoản “ma”.

Từ tháng cuối năm 2010 đến nay, đồn BPCK quốc tế Tây Trang tổ chức đánh bắt được 4 vụ lớn thì cả 4 đối tượng bị bắt đều là những người làm thuê cho các ông chủ giấu mặt. Có những vụ, kẻ vận chuyển không biết mình được thuê mang hàng gì, thậm chí không biết họ đã vượt biên qua Lào trái phép. Tiền công cho các chuyến hàng nhỏ lẻ chỉ 1-2 triệu đồng khiến nhiều nông dân chân lấm tay bùn không hề biết đang tiếp tay cho những phi vụ ma túy trị giá hàng trăm triệu đồng.

Niềm tin về một Na Ư đổi mới

“Tất cả trông chờ vào thế hệ trẻ” - Theo Thiếu tá Nguyễn Tất Thắng, Đội trưởng Đội công tác biên phòng cắm xã giữ chức danh Phó Bí thư Đảng ủy xã Na Ư: “Lớp thanh thiếu niên đã và đang được giáo dục tại các cấp trường học chính là những nhân tố chủ chốt đẩy lùi ma túy. Ma túy sẽ bị chặn đứng khi mỗi gia đình, mỗi dòng họ kiên quyết không tiếp tay cho ma túy”. Kể từ khi Đội công tác tăng cường cắm xã Na Ư của đồn BPCK quốc tế Tây Trang được thành lập (năm 2003) đến nay, Đảng bộ xã Na Ư đã phát triển, kết nạp được thêm 41 đảng viên, đưa tổng số đảng viên lên 54 đồng chí. Lớp đảng viên trẻ đầy nhiệt huyết này chính là lực lượng nòng cốt tại các bản dân cư trong xây dựng chính quyền vững mạnh, hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị của địa phương. Tiếp sức cho mục tiêu của Đảng bộ, chính quyền xã Na Ư, lần lượt các đội công tác tăng cường cắm xã Na Ư của BĐBP, Công an tỉnh Điện Biên được thành lập. Bên cạnh nhiệm vụ nắm chắc tình hình, tham mưu, đề xuất kịp thời với cấp ủy, chính quyền và các tổ chức đoàn thể quần chúng đề ra các chủ trương, biện pháp phù hợp và hữu hiệu nhất nhằm cụ thể hóa Nghị quyết của Đảng vào tình hình thực tế của địa bàn, các đội công tác tập trung vào củng cố phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc, xây dựng thế trận ANND.

Từ năm 2010 đến nay, 6 tổ công tác tại 6 bản của Công an tỉnh Điện Biên phối hợp cùng đồn BP cửa khẩu quốc tế Tây Trang đã quản lý chặt chẽ các đối tượng nghiệp vụ, xóa bỏ dứt điểm hơn chục tụ điểm nhức nhối về ma túy, vận động nhân dân tự giao nộp hơn 40 khẩu súng các loại. Đặc biệt, thực hiện “4 cùng” giúp đỡ bà con lao động sản xuất, chăm sóc sức khỏe và các hoạt động từ thiện, làm nhà “Đại đoàn kết” cho các hộ nghèo, các chiến sĩ biên phòng, công an đã dần cảm hóa được nhiều đối tượng lầm lỗi trở về lao động chân chính. Tấm gương thoát nghèo nhờ hoàn lương của Và Cháy Cải ở bản Con Cang và Lý A Thò ở bản Ca Hầu đang tiếp thêm nghị lực cho nhiều gia đình có nhiều ân oán với ma túy ở xã Na Ư đoạn tuyệt với con đường kiếm tiền nhờ buôn bán ma túy.

Một năm qua, bộ mặt nông thôn mới đang hình thành rõ nét tại Na Ư nhờ sự quan tâm đầu tư của Nhà nước. Hàng loạt công trình phúc lợi hiện đại trị giá hàng chục tỷ đồng được đưa vào sử dụng như: đường vào trung tâm xã, trạm y tế, trường mầm non, công trình thủy lợi Huổi Giống, nhà nội trú dân nuôi cho học sinh, kênh dẫn nước bản Ca Hâu, kênh mương bản Na Ư, công trình nước sạch bản Na Láy, Hua Thanh, Na Ư... không chỉ giúp xã Na Ư kiện toàn về hạ tầng kỹ thuật, phục vụ phát triển kinh tế-xã hội mà còn mang lại niềm tin cho đồng bào Mông với Đảng, Nhà nước. Từ nguồn vốn vay ngân hàng chính sách xã hội, các hộ nghèo đang được hướng dẫn tận dụng tối đa lợi thế tiềm năng đất đai, nhân lực để đẩy mạnh sản xuất, chăn nuôi, tiến tới thoát nghèo bền vững.

Người Mông ở Na Ư nói năm nay sắc hoa ban trên bản tươi tắn lạ thường và họ vững tin về công cuộc đổi mới trên quê hương mình để đoạn tuyệt với quá khứ “thung lũng tử thần”.

Theo bienphong.com.vn

[TT: TBC]