Bi kịch từ ma túy

Gia đình ông S. ở xã Thanh Luông, huyện Điện Biên có 4 con trai thì có tới 3 người con nghiện ma túy. Cuộc sống thuần nông, lại đông con, hai vợ chồng ông lam lũ cày cấy cũng nuôi được 4 đứa con đến tuổi trưởng thành. Khi biết đi làm để kiếm tiền, cả 4 đứa con ông xin làm phụ cho cửa hàng giết mổ gia cầm ở chợ trung tâm thành phố. Có tiền  2 thanh niên sức dài vai rộng không lo góp sức cùng bố mẹ lại đua đòi, đi theo bạn bè xấu vào con đường tệ nạn. Mắc vào ma túy, chúng bỏ luôn nghề mổ gà, đi lang thang, rình mò trộm cắp kiếm tiền mua ma túy. Nghiện nặng, nhưng rồi thằng con trai thứ 3 tên T. cũng lấy được vợ, một cô gái cùng cảnh ngộ. Dân làng đi đám cưới ai cũng mong cho chúng nó thay đổi ý thức, bảo ban nhau làm ăn, từ bỏ ma túy, bỏ trộm cắp... Nhưng cũng không được mấy ngày, mỗi đứa một nơi vì 2 vợ chồng nhưng chẳng ai nhường ma túy cho ai.

Bán đi một ít vườn để sửa sang lại nhà, dư dật mua cái xe máy để ông đi làm xe ôm, nhưng rồi ông S cũng bị bắt vì tội vận chuyển ma túy. Vợ ông S. ở nhà đi nhặt rác kiếm sống. Trước cảnh hành hạ rút tiền của 3 đứa con nghiện, bà không chịu nổi cũng bỏ đi tá túc nhà người thân cho qua ngày đoạn tháng. Còn lại 3 anh em, 3 con nghiện rình mò, hễ nhà ai hở ra cái gì có thể bán kiến tiền là chúng lấy trộm. Lúc đầu thì trộm của người nhà, sau đến người ngoài. Bà nội gần 90 tuổi nuôi được con gà, con mèo, cứ hở ra là các “cháu nghiện” mang đi bán mua hêrôin hút chích. Căn nhà cấp bốn vừa sửa lại chúng cũng rủ nhau tháo từ cái cánh cửa đến tấm prôximăng mang đi bán lấy tiền mua ma túy...

Khói trắng ma túy làm tan nát gia đình vốn đầm ấm, làm các thanh niên đang tuổi sung sức bị tiều tụy. Cuối năm 2008, thằng T. chết vì HIV/AISD, người mẹ về nhà lo chôn cất. 6 tháng sau một đứa nữa cũng ra đi vì bị sốc thuốc ngay cạnh bãi rác ngoài chợ. Dân làng đến viếng đám ma chia sẻ với vợ chồng già xấu số; Trước cái chết của hai anh, thằng em sợ, đòi mẹ cai nghiện cho. Mỗi sáng, hàng xóm lại thấy tiếng nó gào ầm ĩ gọi mẹ. Nhưng chỉ được vài ngày sau, nó lại đâu vào đấy, người ta lại thấy nó chích ma túy, đầu tóc bù xù, dân làng ai cũng phải cảnh giác trông coi nhà cửa, tài sản. Bà S. bảo, dân làng tốt, họ đã giúp cho chôn cất 2 đứa trước rồi, chẳng ai giúp mãi được.

Bất hạnh vì nuôi con nghiện

Cùng làng nhà ông S. là ông N. ông là đảng viên, là cựu chiến binh nhưng khổ nỗi “cậu út” lại đua đòi nên mắc nghiện ma túy. Ông N. có đồng lương để dưỡng già nhưng không lại được với “con nghiện” mỗi ngày một nặng. Sức yếu, ông đi làm thuê kiếm thêm tiền, nhưng con ông thì lao vào “cái chết trắng” nhiều lần đưa đi cai không thành. Các con ông N. bàn nhau, mỗi ngày cho em 50 nghìn đồng mua thuốc chích và nhốt trong nhà, kẻo nó ra ngoài trộm cắp người ta đánh cho.

Khác các con nghiện ở làng Thanh Bình, D. là người có trình độ, là cán bộ ngành lâm nghiệp tỉnh Điện Biên nhưng vì mắc vào ma túy nên bị đuổi việc. Mới đầu gia đình không ai tin D. bị nghiện hêrôin. Con nhà gia giáo, D. vốn hiền lành, lễ phép, mọi người tiếp xúc đều quý mến. Được cưng chiều, lại làm ra nhiều tiền, bạn bè lôi kéo, vài lần thử xem ma túy thế nào và dính nghiện khi nào không hay. Đến khi D. bị đuổi việc thì mọi chuyện mới vỡ lở. Gia đình đưa đi cai nhiều lần nhưng chỉ cắt được cơn rồi lại tái nghiện và ngày càng nặng. Một lần đi ăn trộm kiếm thuốc, D. bị bắt, bị phạt tiền rồi được tha nhưng gia đình D. lại làm đơn xin cho con được đi ở tù. Bà H. là mẹ D. thỉnh thoảng vào trại thăm con. Bà tâm sự, nhìn nó khỏe lên nhưng vẫn xót xa lắm, thời gian trong tù được giáo dục, may ra sau này nó biết nghĩ mà làm lại cuộc đời.

Thay cho lời kết

Điện Biên từng là địa bàn phức tạp về tình trạng buôn bán, vận chuyển, sử dụng trái phép chất ma túy. Đặc biệt, ma túy từ “Tam giác vàng” theo đường ngắn nhất vượt qua biên giới Việt - Lào vào tỉnh Điện Biên rồi chung chuyển đi nơi khác. Đoạn đường 36km từ cửa khẩu Tây Trang - TP. Điện Biên Phủ được mệnh danh là “con đường vàng” của bọn buôn bán hêrôin. Trong vòng 10 năm qua, lực lượng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an tỉnh Điện Biên đã điều tra, khám phá 4.922 vụ, bắt giữ 7.499 đối tượng, thu giữ 125,1kg hêrôin, 804,394kg thuốc phiện, 11.399 viên ma túy tổng hợp, 33 khẩu súng quân dụng các loại, 418 viên đạn, 3 quả lựu đạn, 19,6kg thuốc nổ, 1 xe ôtô, 192 xe máy các loại và hàng chục tỷ đồng của bọn tội phạm ma túy. Nhiều đường dây ma túy lớn bị triệt xóa, đưa ra ánh sáng. Nhiều tên trùm đường dây ma túy xuyên quốc gia bị sa lưới pháp luật: Vũ Xuân Trường, Quàng Văn Vinh, Lò Văn Chơ, Nguyễn Thị Hoa, Bùi Thị Thúy, Phạm Đức Thanh, Lường Văn Phong, Lý Việt Cường...

Tuy nhiên, do siêu lợi nhuận từ việc buôn ma túy, bọn tội phạm không từ bỏ dã tâm, chúng lợi dụng nhận thức của đồng bào còn hạn chế để lôi kéo họ tham gia đường dây buôn bán ma túy. Một số người tối mắt chạy theo đồng tiền nên bất chấp mức án cao, liều lĩnh buôn bán với số lượng lớn “cái chết trắng”. Chẳng hạn, gia đình ông Teo Văn Chơ, bản Pom Loi có 5 người con: 3 trai, 2 gái thì có 3 người cũng vào tù ra trại... như đi chợ.

Hệ lụy từ ma túy, toàn tỉnh Điện Biên có khoảng 5.000 người nghiện, nhiều bản vùng biên giới có tỷ lệ cao số hộ liên quan đến ma túy, không ít gia đình có tới 4 – 5 người nghiện. Điển hình, bản Xôm, xã Thanh An, huyện Điện Biên hiện có 37 hộ, hơn 100 khẩu, hầu như nhà nào cũng có người nghiện và có tới 15 đối tượng đang thi hành án liên quan đến ma túy. Các xã lòng chảo huyện Điện Biên: Thanh Luông, Thanh Hưng, Than Yên... là những địa bàn “nóng” về ma túy.
Cơn bão ma tuý hoành hành và để lại những hệ luỵ khôn lường không dễ khắc phục, bởi nó liên quan trực tiếp đến cuộc đời và số phận của hàng chục, thậm chí là cả trăm con người. Cuộc sống của đồng bào ở các vùng biên giới vẫn còn nhiều khó khăn, vất vả. Khi người dân còn đói nghèo, còn “nhàn cư” thì ranh giới với hành vi “bất thiện” cũng thật mỏng manh.