“Loạn thần” do ma túy đá: Cần điều trị sớm
06/10/2015 Lượt xem: 594 In bài viếtTrong những năm gần đây, người nghiện ma túy đang có xu hướng chuyển dần sang sử dụng các loại ma túy tổng hợp (điển hình là ma túy đá) thay thế cho những loại ma túy truyền thống như heroin, cần sa,... Việc điều trị rối loạn tâm thần cho những đối tượng nghiện ma túy đá đang là một vần đề nan giải vì đến nay vẫn chưa có phác đồ điều trị cho những người nghiện loại ma túy “kinh khủng” này.
Trên thế giới, tiến bộ trong điều
trị nghiện ma túy đá đang phát triển. Bên cạnh các phương pháp điều trị triệu
chứng rối loạn tâm thần do ma túy đá, hội chứng cai ma túy đá, còn có nhiều
phương pháp cải thiện hoạt động nhận thức, cải thiện tổn thương và thay đổi cấu
trúc não.
Tại Việt Nam, hướng dẫn điều trị loạn thần do sử dụng ma túy đá đã được ban hành
theo quyết định số 3556/QĐ-BYT ngày 10/9/2014 của Bộ trưởng Bộ Y tế.
Qua đó nói lên sự quan tâm của các cấp lãnh đạo trước tình hình mới. Tuy nhiên,
chưa có phác đồ điều trị nghiện ma túy đá.
Theo bác sỹ Trần Thị Hồng Thu, Trưởng khoa Lâm sàng, Bệnh viện Tâm thần ban ngày
Mai Hương, rối loạn tâm thần do sử dụng ma túy đá nếu không được điều trị kịp
thời sẽ làm suy giảm sức khỏe tâm thần và thể chất người bệnh, gia tăng nguy cơ
tự sát và tự hủy hoại, tăng tỷ lệ nhập viện, tăng tỷ lệ tái phát cho cả các rối
loạn tâm thần và hành vi lạm dụng/nghiện ma túy đá.
Do chưa có phác đồ cai nghiện ma túy đá, nên biện pháp đang sử dụng để điều trị
loại bệnh này là trị các triệu chứng, chẳng hạn như người bệnh được cho dùng
thuốc an thần khi bị kích động, dùng thuốc chống trầm cảm khi bị trầm cảm, dùng
thuốc trị tâm thần phân liệt khi bị loạn thần…
Bởi vậy, BS. Thu khuyến cáo, nếu bị rối loạn tâm thần do sử dụng ma túy đá,
người nhà cần cho người bệnh khám và điều trị tại các cơ sở chuyên khoa tâm thần
trước khi tham gia các chương trình điều trị nghiện tại cộng đồng.
Theo y văn thế giới, phục hồi từ nghiện ma túy đá cần một thời gian dài và một
số tổn thương não có thể không hồi phục hoàn toàn được. Điều trị chủ yếu là liệu
pháp hành vi nhận thức. Mục tiêu không chỉ là ngăn ngừa tái sử dụng , mà còn bao
gồm các buổi tập huấn các kỹ năng làm thế nào để tránh sự cám dỗ và kiểm soát
cảm giác thèm nhớ ma túy đá, đặc biệt cách đối phó khi gặp phải những tín hiệu
gợi nhớ.
Sự hồi phục hoàn toàn chỉ có ở người bệnh được điều trị đầy đủ các rối loạn tâm
thần, thường do kết hợp giữa dùng thuốc với hiểu biết về cơ chế đối phó với
stress và có được một môi trường sống lành mạnh mang tính hỗ trợ.
Tránh bỏ sót trong điều trị bệnh
Cho tới nay, các dịch vụ dành cho người sử dụng ma túy đá tại Việt nam hầu như
không có (dịch vụ chỉ tập trung cho người tiêm chích heroin). Mặt khác, không có
bằng chứng rằng điều trị bắt buộc và các trung tâm giam giữ là có hiệu quả. Tỉ
lệ tái nghiện ma túy đá rất cao. Gái mại dâm và nam đồng giới là nhóm đặc biệt
dễ bị tổn thương rất khó tiếp cận.
Theo BS.Thu, để góp phần tạo thành công trong việc điều trị rối loạn tâm thần do
ma túy đá, Chính phủ cần tăng cường hơn nữa hệ thống chăm sóc sức khoẻ tâm thần
như cơ sở điều trị, tập huấn kiến thức cho đội ngũ cán bộ chuyên khoa và hệ
thống điều trị tại cộng đồng; có chính sách ưu tiên, trợ cấp thích đáng đối với
người phục vụ bệnh nhân tâm thần nói chung liên quan đến ma túy đá nói riêng.
Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục sức khoẻ tâm thần cho cộng
đồng về nguy cơ lan rộng, những tác hại do sử dụng ma túy đá đặc biệt phổ biến
kiến thức về các rối loạn tâm thần so sử dụng ma túy đá, tránh bỏ sót điều trị
hoặc điều trị không đúng cách; khuyến khích hoạt động của các tổ chức phi chính
phủ về hỗ trợ nhóm đồng đẳng nhằm mở rộng cung cấp thông tin và giới thiệu dịch
vụ chuyên nghiệp về các rối loạn liên quan đến sử dụng ma túy đá.
Diệu Anh
Nguồn: tiengchuong.vn
[TT: TBC]