Bản nghèo trên núi cao

Nằm giữa cái hủm lớn trên lưng chừng núi, nên bản có tên là Nong Phạ (tiếng Thái có nghĩa là Ao trời). Cả bản có 34 hộ đều là đồng bào dân tộc Mông, đại đa số là thất học. Tỷ lệ hộ nghèo gần như 100%. Đến nay, Nong Phạ vẫn là bản nghèo nhất của Mường Sai. “Trừ gia đình anh Phàng A Dênh – hiện là Chánh Văn phòng xã Mường Sai - là đủ ăn, các hộ còn lại, năm nào cũng có 1 vài tháng đói ăn” – anh Hà Văn Kiên - cán bộ của đồn biên phòng Chiềng Khương tăng cường xuống xã cho biết.

Cũng theo anh Kiên, mặc dù chế độ dành cho hộ nghèo, bản nghèo được xã thực hiện đầy đủ, nhưng do đồng bào Mông ở Nọng Pha, nhiều người rất lười lao động. Đất chủ yếu là cho bà con các bản khác thuê… nên thu nhập từ nương, đồi là không đáng kể. Chứng kiến bữa cơm của nhiều gia đình ở đây mà không khỏi ái ngại khi thức ăn chỉ là mấy ngọn rau lèo tèo, cơm độn lẫn sắn vừa khô vừa cứng.

Tuy nhiên, đói nghèo vẫn chưa phải là câu chuyện được nói nhiều khi nhắc tới Nong Phạ. Cái đáng ngại hơn ở đây, đó chính là nhiều thanh niên của Nong Phạ đang sa đà vào cái chết trắng. Theo số liệu thống kê mới nhất của Ban Chỉ đạo 50 – UBND xã Mường Sai, hiện Nong Phạ có 9 đối tượng nghiện ma túy có hồ sơ quản lý, trong đó có 6 đối tượng đã cai nghiện nhưng tái nghiện và 3 đối tượng nghiện mới. Ngoài 2 con nghiện là Giàng A Sử và Thào Thị Sai đã hơn 50 tuổi, các con nghiện còn lại của Nong Phạ đều là những thanh niên mới hơn 20 tuổi – những người lẽ ra là lao động chính trong gia đình… Không chỉ sử dụng ma túy, vì khát tiền để mua thuốc, một số đối tượng nghiện ở Nong Phạ, sau khi sang Lào sử dụng ma túy, đã mua ma túy về bán lại cho các đối tượng khác. Tiêu biểu như trường hợp Sộng Thị Dua, bị công an và biên phòng xã bắt giữ ngày 17/12/2013 trong lúc đang vận chuyển 45 viên ma túy tổng hợp và 1 lượng nhỏ hê-rô-in đi tiêu thụ.

Ban ngày sống bám lấy những ngọn núi dốc đứng, tối đến, bản Nong Phạ chìm trong ánh đèn dầu tù mù, ẩn họa ma túy lại thường xuyên rình rập… bảo sao cái đói, cái nghèo cứ đeo đẳng Nong Phạ bao năm qua.

Giúp bà con xây dựng nếp sống lành mạnh

Với vị trí là bản biên giới, lại là bản nghèo nhất xã Mường Sai, nên việc vực dậy Nong Phạ được chính quyền xã Mường Sai rất quan tâm. Hàng tháng, cán bộ xã (bao gồm đoàn thanh niên, phụ nữ, mặt trận, công an, biên phòng) đều lên Nong Phạ để tuyên truyền, vận động bà con tích cực lao động, sản xuất phát triển kinh tế, không tham gia buôn bán, tàng trữ, sử dụng ma túy… “Nhận được đơn thư tố giác của bà con là xã cử người lên bản kiểm tra ngay, nếu quá trình thử xác định đúng đối tượng bị nghiện, chúng tôi sẽ giao cho huyện để tập trung cai nghiện. Trường hợp nghi vấn đối tượng có buôn bán ma túy, xã đều cử người theo dõi để bắt giữ kịp thời, với những bằng chứng cụ thể, xác thực” - anh Hà Văn Kiên cho biết.

Thực tế công tác đấu tranh chống ma túy ở Nong Phạ cho thấy, cái khó là các đối tượng nghiện thì lại không tuyên truyền được, vì họ thường sống chui lủi, trốn tránh khi thấy sự xuất hiện của người lạ. Bản thân đồng bào trong xã vẫn còn có thái độ bao che, dung túng cho người thân là con nghiện. Chính vì vậy, công tác tuyên truyền ở Nong Phạ vẫn chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Tỷ lệ tái nghiện hầu như 100%. Chỉ cho chúng tôi thấy con đường mới đang được mở cách bản Nong Phạ không xa, anh Kiên phấn khởi: Theo thiết kế, con đường này sẽ đủ rộng để ô tô đi được, xã cũng đang vận động bà con rời bản về đây để thuận tiện cho giao thông, chủ động về nguồn nước…

Tới nay, xã Mường Sai có tới 4 bản có người Mông sinh sống, nhưng chỉ có Nong Phạ có người nghiện. Ba bản còn lại là Co Đứa, Nà Un, Lọng Lót, năm nào cũng nhận được tiền thưởng “bản trong sạch không có ma túy”, do các đoàn thể trong bản hoạt động rất tích cực và hiệu quả. Thực tế này cho thấy, để từng bước hạn chế tội phạm ma túy ở Nong Phạ, quan trọng nhất vẫn là giúp bà con nơi đây phát triển sản xuất, xây dựng được nếp sống lành mạnh, đoàn kết ở chính thôn bản. Trong đó, cần sớm cung cấp điện lưới quốc gia cho bà con sử dụng, để bà con có điều kiện tiếp cận với các phương thức sản xuất hiệu quả; có nhận thức đúng về tác hại của ma túy để chủ động phòng tránh.

Hoàng Mai
Nguồn: baocongthuong.com.vn

[TT: TBC]