Bắt đầu triển khai từ năm 2004 cho 5 xã thuộc huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai, Trung tâm cai nghiện cộng đồng Mường Hum đặt tại xã Mường Hum, địa điểm thuận lợi nhất cho việc đi lại của người nghiện thuộc vùng cao phía Tây huyện Bát Xát. Theo bà Lý Thị Vinh, Phó Chủ tịch UBND huyện Bát Xát, trước đây tại các xã vùng cao huyện Bát Xát tình trạng trồng và hút thuốc phiện rất phổ biến. Từ khi Nhà nước cấm, việc trồng và buôn bán thuốc phiện đã chấm dứt, nhưng vẫn tồn tại tình trạng nghiện hút, đặc biệt là lớp trung, cao tuổi.

Ở Mường Hum, ai cũng biết vợ chồng ông Tẩn Phù Ngan và bà Lý Tả Mẩy bởi cả hai vợ chồng ông đã nghiện thuốc phiện 15 năm. Ma túy làm cho gia đình ông nghèo nhất bản. Sau nhiều lần bàn bạc, vợ chồng ông Ngan quyết định lên UBND xã xin cán bộ cho đi cai nghiện. Được cán bộ, các y, bác sỹ giỏi chuyên môn trực tiếp hỗ trợ điều trị cắt cơn, vợ chồng ông đã cai nghiện trong một thời gian ngắn.

Tiếng lành đồn xa, tin vợ chồng ông Tẩn Phù Ngan và bà Lý Tả Mẩy cai nghiện thành công đã thôi thúc người dân đến điểm tập trung để cai nghiện. Sau 6 tháng được các y bác sỹ chăm sóc, động viên, áp dụng các biện pháp cai nghiện tại cộng đồng, gần chục người trong thôn đã được cai nghiện, chịu khó làm nương rẫy chăn nuôi trâu bò. Đến nay, hầu hết các đối tượng không chỉ thoát nghèo mà có hộ vươn lên làm kinh tế khá.

Theo ông Nguyễn Đức Lành, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Lào Cai, mô hình Trung tâm cai nghiện cộng đồng tại xã Mường Hum, huyện Bát Xát là một mô hình điểm do cơ quan phòng chống ma túy của Liên hợp quốc và Ủy ban Dân tộc phối hợp thực hiện. Sau gần 10 năm triển khai cho thấy, đây là mô hình điểm khá hiệu quả với tỷ lệ tái nghiện sau cai thấp nhất toàn quốc. Vì vậy, năm 2008, mô hình này tiếp tục được mở rộng ra huyện Sa Pa, Thành phố Lào Cai... Tại các địa điểm này, người nghiện được cai nghiện trong thời gian 6 tháng tại trung tâm cụm xã. Việc tổ chức đưa người đi cai nghiện được thực hiện theo phương thức “cuốn chiếu” theo từng thôn, bản để khi tái hoà nhập cộng đồng, người nghiện không còn bạn nghiện rủ rê, lôi kéo, tạo điều kiện thuận lợi cho triển khai công tác quản lý sau cai nghiện và kiểm soát địa bàn.

Việc cai nghiện được thực hiện theo quy trình khép kín, từ cắt cơn, tư vấn, lao động trị liệu, học nghề, hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng và quản lý sau cai. Sau 6 tháng, học viên tự bình xét, lựa chọn học viên tích cực, nhà nghèo được vay vốn tín dụng nhỏ để mua cây trồng, vật nuôi, học nghề tại địa phương. Trung tâm khuyến nông huyện đến từng xã giúp đỡ làm thủ tục, ký kết, cho vay và thu hồi lãi.

Sau thời gian cai nghiện, học viên trở về cộng đồng và tham gia sinh hoạt hàng tuần tại các câu lạc bộ sau cai được thành lập tại mỗi xã. Câu lạc bộ sau cai với Ban chủ nhiệm có từ 5 - 7 người là thành viên của các tổ chức, đoàn thể thường xuyên tới thăm hỏi, động viên, giúp đỡ, tư vấn cho người sau cai nghiện, kết hợp với các biện pháp khuyến khích bằng lợi ích vật chất cho người sau cai nghiện và gia đình.

Với sự chỉ đạo sát sao, kiên quyết của chính quyền các cấp từ tỉnh xuống huyện, xã và sự phối hợp đồng bộ của các cơ quan, ban, ngành trong việc triển khai các hoạt động cai nghiện, quản lý sau cai nghiện và cơ chế báo cáo giám sát chặt chẽ, tới năm 2013, cụm cai nghiện Mường Hum đã tổ chức cai nghiện phục hồi an toàn cho trên 700 lượt người, chiếm 85% số đối tượng có hồ sơ quản lý; giảm số người nghiện chích ma túy của huyện xuống còn dưới 100 người; giảm tỷ lệ tái nghiện sau 3 năm còn 25%.

Đồng thời với việc tổ chức cai nghiện cho người nghiện ma túy, công tác kiểm soát địa bàn được tăng cường với sự tham gia phối hợp của Công an và Đội công tác xã hội tình nguyện xã, tạo môi trường trong sạch không có ma túy giúp người nghiện giảm thiểu nguy cơ tái nghiện, đem lại bình yên cho bản làng và no ấm cho mỗi nhà.

Mô hình này đang được Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Lào Cai nhân rộng ra các địa phương trong tỉnh.

Hương Thu

Nguồn baotintuc.vn

[TT: TBC]