Theo như Quy định về vệc Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị HIV/AIDS của Bộ Y tế, chỉ xem xét điều trị thất bại khi người bệnh đã uống ARV đúng phác đồ 3 thuốc trong ít nhất 6 tháng; người bệnh tuân thủ tốt. Các biểu hiện xuất hiện trong vòng 6 tháng sau khi bắt đầu điều trị ARV thường là nhiễm trùng cơ hội, hội chứng viêm phục hồi miễn dịch hoặc các tác dụng phụ của thuốc.

Có 3 tiêu chí đánh giá điều trị ARV thất bại

Đó là thất bại về lâm sàng; thất bại về miễn dịch học và thất bại về virut học.

Thất bại về lâm sàng: Xuất hiện mới hoặc tái phát các bệnh giai đoạn lâm sàng 4 sau điều trị ít nhất 6 tháng như lao hạch, lao màng phổi, nấm candida thực quả, viêm phổi tái phát không được coi là chỉ điểm thất bại điều trị. Điều trị các bệnh lý này, nếu đáp ứng tốt, tiếp tục phác đồ bậc 1.

Thất bại về miễn dịch học: CD4 giảm xuống bằng hoặc dưới mức CD4 ban đầu trước điều trị, hoặc CD4 giảm dưới 1 nửa so với CD4 cao nhất đạt được, hoặc CD4 dưới 100 tế bào/mm3 liên tục trong 3 năm liền, không tăng.

Thất bại về vi rút học: Tải lượng vi rút đo được trên 5.000 phiên bản/ml (đo tải lượng vi rút là xét nghiệm chính xác nhất để khẳng định hoặc loại trừ thất bại điều trị. Thay đổi phác đồ khi tải lượng vi rút trên 5.000 phiên bản/ml trong 2 lần xét nghiệm cách nhau ít nhất 1 tháng).

Các bước tiến hành khi nghi ngờ người bệnh điều trị thất bại

Đánh giá lại tính tuân thủ điều trị ARV của bệnh nhân. Nếu người bệnh có biểu hiện kém tuân thủ, cần tiến hành các biện pháp tăng cường tư vấn và hỗ trợ, xem xét lại các tiêu chí điều trị thất bại sau khi người bệnh đã tuân thủ tốt. Đánh giá lại tiền sử điều trị ARV của người bệnh để xem liệu người bệnh có bao giờ dùng phác đồ đúng không (ví dụ liều không đủ, phác đồ 2 thuốc…). Kiểm tra phác đồ hiện tại xem có tương tác gì với thuốc nhiễm trùng cơ hội, thuốc dự phòng hay các thuốc uống kèm khác. Kiểm tra xem người bệnh có yếu tố nào khiến hấp thu thuốc kém, ví dụ tiêu chảy, nôn, buồn nôn, tác dụng phụ. Đánh giá các nhiễm trùng cơ hội và bệnh kèm theo và điều trị kịp thời. Loại trừ giảm CD4 liên quan đến chất lượng máy định lượng CD4 hoặc do làm xét nghiệm từ các máy khác nhau. Khi có thất bại lâm sàng và miễn dịch học, tốt nhất đo tải lượng vi rút nếu có điều kiện để quyết định chuyển phác đồ bậc 2.

Tiến hành hội chẩn khi chẩn đoán điều trị thất bại và chuyển phác đồ bậc 2. Quyết định chuyển phác đồ điều trị cho bệnh nhân kháng thuốc ARV nhất thiết phải dựa trên cơ sở xem xét các tiêu chí đã nêu trên.

Như San

Theo: tiengchuong.vn

[TT: TBC]